21 Şubat 2010 Pazar
HELİN AVŞAR / GAZETE HABERTURK / HT PAZARSeyhan Arman, kendi içindeki kadını tam 10 yıl önce dışarıya çıkardığını söylüyor. Ameliyat küçük bir detay onun açısından, çünkü bu durumun dış görünüşten çok ruhla ilgili olduğuna inanıyor. Seyhan, sokakta her gün karşılaştığımız birçok kadından biri, insan onun yanında “Bu ne biçim kadın” diye düşünmüyor hiç. O da hayatını “Ben çok şanslı bir transseksüel kadınım, bugüne kadar hiç fuhuş yapmak zorunda kalmadım. Aşık olduğum işi yapabiliyorum, ailemle de aram çok iyi” diye özetliyor. Benim sorularıma yanıtları da aşağıda...
Türkiye’de, “Transseksüel” deyince, hemen gece hayatı ve fuhuş geliyor aklımıza. Bir işyerinde herhangi bir transseksüele rastlamıyoruz. Neden
böyle?
“HIV AIDS” denildiğinde de ölüm aklımıza geliyor. Ama HIV artık ölümcül değil, kronik bir hastalık! Bir taraftan imaj meselesi sanırım, ama madalyonun öteki yüzünde mecburiyet yatıyor. Çünkü problem transseksüel kadınların trans geçişini tamamlamadan önce başlıyor. Yani aileden dışlanan, toplumdan dışlanan ve eğitim hakkı elinden alınan bir transseksüel birlikte yaşayamadığı ve dışlandığı toplumdan kaçıp göç ettiğinde önüne sunulan seçenek ortada; seks işçiliği. Çünkü toplumsal cinsiyet diye bir şey var bu ülkede. Kadına sen böyle davranacaksın, erkeğe sen de şunu yapacaksın diyen bu baskı mekanizması, transseksüel kadını da yönlendiriyor. Güçlü olan ve direnen transseksüel kadınlar, sosyal hayatta yaşadıkları zorluklarla baş
İSTEDİĞİM İŞİ YAPIYORUM
İSTEDİĞİM İŞİ YAPIYORUM
Siz hangi işi yapmak isterdiniz?
Ben şanslı bir transseksüel kadınım, çünkü tam da istediğim işi yapıyorum. Evet bu sezon parasızlıktan tiyatroda sahne alamıyorum ama yine kendi istediğim şekilde sahneden para kazanıyorum, şov yapıyorum. Altını çizerek söylüyorum; ben şanslıyım ama maalesef herkes bu kadar şanslı olamıyor.
Peki günlük hayatınız nasıl geçiyor? Mesela bir transseksüel istediği her yerde, bir kafede, alışveriş merkezinde, huzursuz edilmeden zaman geçirebiliyor mu?
Aslında o kadar bastırılmışız ve bize öğretilen o kadar net ki, önce kendimiz rahatsız oluyoruz. Ben sahne dışında haftada iki gün bir derneğin ofisinde çalışıyorum. Önyargılarla karşılaşmak beni en azından şu anda zorlamıyor, aksine o önyargıları kırmak “Aslında düşündüğümüz gibi değilmiş/lermiş’’ denilmesi bana zafer hissini yaşatıyor. Kendi açımdan baktığımda beş yıl önce herhangi bir kafeye gidip oturamazdım, çünkü belki almazlar belki diye düşünürdüm. Ama şimdi “Ne münasebet elbette alacaklar” alt metni ile istediğim her yere gidiyorum, diyelim ki almadılar ya da ima ettiler, kaçmam savaşırım, gerekirse dava bile açarım. Çünkü aynaya baktığımda herhangi bir yere alınmayacak biriymişim gibi hissetmiyorum, haklarımı biliyorum.
Bir transseksüelin cinsel hayatı çok renkli oluyor mu?
Bir transseksüelin cinsel hayatı çok renkli oluyor mu?
Mesela aynı soruyu ben size sorsam nasıl cevap verirsiniz? “Kişiye göre değişir’’ dersiniz değil mi? O zaman burada da cevap aynı; kişiye göre değişir. Sonuçta insanoğlu, hepsi bir
Cinsiyet değiştirme ameliyatını olmakla olmamak arasında ne fark var?
Cinsiyet değiştirme ameliyatını olmakla olmamak arasında ne fark var?
Cinsiyet değiştirmek derken ne kastettiğinize bağlı. Fiziksel olarak erkekten kadına geçmekten bahsediyorsanız; yıllarca sürdürmeye çalıştığınız erkek rolünün bitmesi, özgürlüğe kavuşmakla eşanlamlı. Huzur hissediyorsunuz, “Kadınlığımı yaşayacağım artık” diye mutlu oluyorsunuz. Ama operasyondan bahsediyorsanız, kepçe olan kulağınızı düzelttirmekten farkı yokbence, sonuçta yanlış bir uzuv var ve onu operasyon ile düzelttiriyorsunuz. Fakat şunu belirtmeliyim ki bu bir ameliyat olma meselesi değil, erkek gibi de görünseniz, saçınız kısa olsa da, göğüsleriniz, vajinanız olmasa da sonuçta transseksüelseniz, transseksüelsiniz demektir. Yani “Transseksüel olmak” diye bir şey yok, bu bir varoluş!
Peki bir transseksüelle sevgili olan erkek, hangisini tercih eder? Cinsiyet değiştirme ameliyatı olmuş birini mi yoksa ameliyatsız bir gay’imi?
Peki bir transseksüelle sevgili olan erkek, hangisini tercih eder? Cinsiyet değiştirme ameliyatı olmuş birini mi yoksa ameliyatsız bir gay’imi?
Erkek heteroseksüelse elbette ameliyatlı olan birini, ama değilse tercihi değişebilir.
Bir transseksüelle lezbiyen arasında ilişki olabilir mi?
Kadın olarak doğan biriyle bir transseksüel arasında hiçbir fark yok. Sonuç olarak ruhtan bahsediyoruz fizikten değil. Doğuştan kadın olanlar lezbiyen olduğuna göre, transseksüel kadınlar da eşcinsel olabilir. Benim özelimde soruyorsanız ben heteroseksüelim.
SORUN ÖNYARGILAR
SORUN ÖNYARGILAR
Tavır olarak tümüyle erkek, hatta maço eşcinselleri kendinize yakın mı hissediyorsunuz yoksa uzak mı?
Eşcinsellik ve transseksüellik birbirinden farklı kavramlar. Bir insanın feminen, maskülen ya da heteroseksüel olması beni ilgilendirmiyor, karşımdaki kişiyi cinsiyetine ya da yönelimine göre değil kişiliğine göre değerlendiriyorum. Çünkü ben bir ötekiyim ve diğer öteki ile empati kurabiliyorum. Ayrıca LGBTT (Lezbiyen, Gay, Biseksüel, Travesti, Transseksüel) aktivistiyim, doğal olarak benim için fark yok. Merak ettiğiniz transseksüel olup transfobik olanlar, homoseksüel olup homofobik olanlar ya da tam tersi ise orada da tuhaf bir durum yaşanıyor bence. Mesela Tekyön isimli gay club transseksüel kadınları almıyor çünkü önyargılı. Sen transseksüel kadını almıyorsan, heteroseksüeller de senin için negatif düşünüyor onların da seni almama hakkı var o zaman öyle değil mi? Yani buradaki sorun heteroseksüeller ya da eşcinsel transseksüeller arasında değil, cinsiyet gözetmeksizin önyargılarda. Ben şu anda XLarge İstanbul Club’ta çalışıyorum. Mekâna transseksüel kadınlar girebiliyor. Geçtiğimiz günlerde güvenlik şefimiz giyinişinden şikayetçi olduğu bir transseksüelden bahsetti, ben de “Almasaydın” dedim, çünkü her işletmenin kriterleri olabilir. Sırf transseksüel kadın diye pozitif ayrımcılık yapmaya da gerek yok. Sadece genelleme yapmamak, “normal” davranmak lazım.
'kadın kılığında gezen erkekler! diye 69 TL para cezası kesiliyor. Son iki yılda onlarca transseksüel kadın katledildi ve sonuç değişmedi. Yani yıldırma politikasının sadece tarzı değişti. Ama hâlâ transseksüel kadınlar var!
Eşcinsel ve transseksüeller Meclis’e yürüdü... Tam olarak ne istiyorsunuz?
'kadın kılığında gezen erkekler! diye 69 TL para cezası kesiliyor. Son iki yılda onlarca transseksüel kadın katledildi ve sonuç değişmedi. Yani yıldırma politikasının sadece tarzı değişti. Ama hâlâ transseksüel kadınlar var!
Eşcinsel ve transseksüeller Meclis’e yürüdü... Tam olarak ne istiyorsunuz?
Ne isteyebiliriz ki, insan olduğumuzu ve vatandaşlık haklarımızı hatırlamalarını istiyoruz. Mesela Anayasa’ya cinsel yönelim ibaresini ekleseler, katledilen transseksüel kadınların katilleri ceza indiriminden yararlanamayacak. Bu bile yüzlerce kez Meclis’e yürümemize sebep değil mi?
Herkes karşı çıkmıyordur destek olanlar da vardır herhalde. En güçlü desteği hangi kurumlardan ve kişilerden alıyorsunuz?
Herkes karşı çıkmıyordur destek olanlar da vardır herhalde. En güçlü desteği hangi kurumlardan ve kişilerden alıyorsunuz?
Beni tanıyan herkesten destek gördüm. Zaten beni gerçek anlamda tanıyıp da destek olmayan kimse yok. Genellemeler var ama bu benim genellemem değil.
Peki, “Hiç ummazdım ama, çok destek oldular” dediğiniz, desteğiyle sizi şaşırtan kişiler ya da kurumlar var mı?
Peki, “Hiç ummazdım ama, çok destek oldular” dediğiniz, desteğiyle sizi şaşırtan kişiler ya da kurumlar var mı?
Evet, Beşiktaş Çarşı grubu var mesela. “Çarşı homofobiye karşı” diye pankart açtılar. İnanılmaz duygulanmıştım o gün, futbol önyargım bir nebze kırıldı. Başörtülü hanımlar çok destek oluyor. Yaşayan kütüphane çalışmasında beni çoğunlukla başörtülü kadınlar okuyor.
Toplumsal cinsiyet baskısı yüzünden transseksüel kadınlar “Ben transseksüelim, sapsarı saçım, mini eteğim olmalı” diye düşünüyor. Bu kadınlar kendilerine karşı oluşan önyargıyı yenebilme duygusunu edinse, bu sorun ortadan kalkabilir. Kadınlığımla ilgili bir sorunum yok, istediğim gibi giyiniyorum.
Sevdiğiniz kıyafet ve aksesuvarları kolay bulabiliyor musunuz?
Sevdiğiniz kıyafet ve aksesuvarları kolay bulabiliyor musunuz?
Sonuçta işim sahne ve neyi nerden alabileceğimi biliyorum. Çöp poşetinden kostüm yapan bir kadına yanlış soru oldu sanırım. Ama ayağın büyük nasıl ayakkabı buluyorsun diye soruyorsan; ayağı 42 numara olan mankenlerin yaptığını yapıp ya özel koleksiyonlardan alıyorum ya da yaptırıyorum.
Batı ülkesinde yaşasaydınız daha mutlu olur muydunuz?
Batı ülkesinde yaşasaydınız daha mutlu olur muydunuz?
Ülkemi, etrafımdaki farklı renkleri seviyorum. Bu renklerden hazzetmeyenler varsa, onların sorunu. Haklarımı biliyorum, kazanana kadar çabalamaya devam edeceğim...
Aile kurmak, evinizin kadını olmak istiyor musunuz?
Aile kurmak, evinizin kadını olmak istiyor musunuz?
Zaten ailem var. Bir yandan çalışıp bir yandan da hayatımı sevdiğim biri ile aynı şartlarda paylaşsam olmaz mı? Varsın beyaz gelinlik ve bekaret simgesi kırmızı kurdelem olmasın. Sahnede birkaç kez beyaz gelinlik giydim, benim için yeterli
Sonuçta nefret diye bir olgu var. Toplumumuz hâlâ eşcinselliğin ya da transseksüelliğin varoluş biçimi olduğunu anlayamadı. Hep dine dayandırıyorlar ama biz de en az onlar kadar dindarız. Diyelim ki bilim yanılıyor ve biz hastayız, e o zaman bu bizim suçumuz değil, neden bu nefret? Aslında onlar gibi insan olduğumuzu düşünseler, sanırım sorun çözülür.
Başınızdan böyle bir olay geçti mi, tehdit edildiniz mi ya da şiddete uğradınız mı hiç?
Başınızdan böyle bir olay geçti mi, tehdit edildiniz mi ya da şiddete uğradınız mı hiç?
Hayır yaşamadım. Dediğim gibi ben şanslı bir transseksüel kadınım. Herkes şanslı doğmuyor maalesef.
Ben de duydum. Olabilir.
Karşılaştığınız en şaşırtıcı fantezi teklifi neydi mesela?
Neden bana bir fantezi teklifi gelsin ki? Ben tiyatro oyuncusuyum, bugüne kadar sahneye atlayıp “Karımla şunu yapacağız sen de katılsana” diyen olmadı.
Transseksüeller için Türkiye’de en seksi erkek kim? Ünlüler arasından en çok kimler beğeniliyor, kimler rüyalarınızı süslüyor?
Herkes kimi beğeniyorsa transseksüeller de onları beğeniyor. Zekeriya Beyaz, Volkan Konak, Mustafa Topaloğlu, Fikret Kuşkan, Oktay Kaynarca...
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
14 Şubat 2010
Bir transeksüelin en sinir olduğu söz!
'Beni en çok başörtülüler okuyor' diyen transeksüel Seyhan Arman'ın en sinir olduğu söz ne?...
Siz hiç bir lezbiyenle, bir transeksüelle veya bir şizofrenle sohbet ettinimiz mi hiç? Ya da bir Ermeniyle veya Yahudiyle? Toplum Gönüllüleri Vakfı'nın öncülüğünde kurulan Yaşayan Kütüphane'de bütün 'ötekiler' bir kitap; konuşarak okuyorsunuz...
Radikal Gazetesi'nden Pınar Öğünç,Yaşayan Kütüphane'de ilgi odağı olan transeksül Seyhan Arman'a mikrofonu uzattı.
İşte Arman'ın anlattıkları:
"29 yaşındayım, 30 yıldır, ana rahmine düştüğümden beri transseksüelim. ama trans geçmişimi 2001'de tamamladım."
Seyhan Arman, önceki iki kitap olma tecrübesinde bunun altını çizdiğini söylüyor; sıkılmadan cinsel kimliğine dair genelgeçer 'tercih', 'sapkınlık' klişelerini karşsındakine izah ediyor.
14 yaşından beri tiyatroyla ilgili; bu uğurda doğduğu Adana'dan İstanbul'a taşınmış. Cem Başeskioğlu'yla çalışmış. Bu ara sinema ve dizi dünyasında. En sinirlendiği de transseksüel rollerinin erkeklere verilmesi. Kadın rolü için zaten ümit yok.
Arman, varlığıyla, otobüse, metroya binerek aktivizm yaptığını söylüyor. LGBT (Lezbiyen, gay,biseksüel, transseksüel) bireyleri ve HIV+'leri ilgilendiren mücadelelerde zaten aktif. Baba tarafından Kürt ve Alevi, ama bunlar ona göre cinsel kimliğinin gerisinde. Transseksüel bir kitap olarak zaten çok hikayesi var. Öyle tatlı tatlı anlatıyor ki...
Konuşkan olduğum için ben lafa giriyorum. Önyargıyla geliyorlar zaten, belki de beni aşağılamaya gelmiş olabilirler. Önce neden bir transseksüel kitap okumak istediğini soruyorum, sonra sıfırdan transseksüellik nedin onu anlatıyorum. Başta tutuk bile olsalar sonra açılıyorlar. Kuaförümü de soran çıkıyor, estetik yaptırıp yaptırmadığımı da. Ailemle ilgili soru geliyor. Cevap vermek istemediğim soru yok. Cinsel hayatla ilgili soru geliyor, kimlerle çıktığımı merak ediyorlar.
Beni başı örtülü hanımlar çok okuyor. Erkeklerden de daha çok gençler... Orta yaşlılar benimle konuşmalarının yanlış algılanabileceğini düşünüyor olabilir. Sevgilisiyle gelen de var.
Önyargılarımın olmadığını düşünürdüm ama onlar beni okurken ben de öğreniyorum. Anne tarafımda bütün akrabalarımın başı kapalıyken ben de 'türban' diyordum. Birkaç başı örtülü okurdan türban değil, başörtüsü denmesi gerektiğini öğrendim.
Transseksüel bir kadın için 'dönme' ne demekse türban da onlar için oymuş çünkü.
Ben seks işçiliği yapmıyorum. Ya da trafik polisi bana hiç ceza kesmedi. Ama bir günde üç ceza kesilen transseksüel arkadaşımı yok sayamam. Ondan da bahsediyorum. Halkımızda sahnedekini alkışlayıp yolda gördüğünün yüzüne tükürme vardır. 'Ya Seyhan ne kadar farklı...' demelerini sevmiyorum. Seyhan ya da Bülent Ersoy ya da Tarlabaşı'nda seks işçisi, aramızda fark yok. Ama emin olsunlar, tanısalar Ayşe'nin de başka bir farklılığı var.
Transeksüel deyince insanların aklına gelen eli faltçatalı insanlar; travesti dehşeti... Benim bunların içinde olmadığımı düşünüyorlar. Hayır, ben de iki kere televizyona çıktım. Birtakım adamlar iki kadına saldırdıklarında transseksüel ar kadaşlarımız tartışırken, tesadüfen ben de oradan geçiyordum, kavgaya karıştım; televizyonda da çok net göründüm. Olabiliyor işte.
Bugüne kadar sadece bir kişinin laf olsun diye geldiğini hissettim, onun dışında canımı sıkan olmadı. Zaten ya saygıdan, ya travesti dehşeti olur diye mi bilmiyorum, korkudan insanlar çok düzgün davranıyor.
'Çok güzelsin' denmesi beni sinir ediyor. Özellikle kadınlar 'Benden bile güzelsin' diyor mesela. Bakıyorum, abla sen zaten güzel değilsin ki! Beni erkek gibi gördüğünü, aşağıladığını düşünüyorum o lafla. Kadına benzemişsin demek istiyor. Ya da saçımı peruk sanmaları, yüzümde estetik olduğunu düşünmeleri beni rahatsız ediyor. Aynada kendimi güzel buluyorum tabi ki, ama o lafı fiziksel olarak yüzüne bakılmayacak biri olsaydım dahi söyleyecekti. Samimi gelmiyor yani..."
İnternethaber
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
Seyhan Arman
